vrijdag 12 maart 2010

De hulppriester ('mangku' in het Balisch) Ardana, met wie we deze trip zo goed bevriend zijn geworden en naar wiens tempel de Pura Dalem Gandalangu in Tengkulak(daarover hebben we vorig jaar al een berichtje geplaatst en er volgt nog meer) we samen met Mister Muning onderzoek hebben gedaan, heeft ons gevraagd aan onze vrienden kenbaar te maken dat hij een stuk land te koop heeft.

Het is vlakbij het dorpje Tengkulak, waar hij zelf woont. Enkele kilometers van Ubud.
Landelijk gelegen, omgeven door rijstvelden. Slechts enkele behuizing.
Het landje is 43 are groot. Vraagprijs 60 miljoen roepiah per are. Dat is met de huidige koers (1 euro = 12.500 roepiah) dus ruim 200.000 euro voor het hele stuk land.
De volledige naam van Ardana is: Jero Mangku Nyoman Ardana.
Adres: Banjar Tengkulak Kaja Kauh, desa Kemenuh, Sukawati, Gianyar, Bali, Rep. Indonesia.
Tel. (lokaal) 0361 970376 of 081 936222348. Landnummer: (oo)62.
Voor aanvullende informatie: Hans 06 23340396.
Een officieel certificaat toont aan dat Ardana de rechtmatig en enig eigenaar is van het stuk land. Men koopt het dus rechtstreeks van hem.

Het is aan diverse kanten omgeven door riviertjes. In het midden een bult (heuveltje).

Ardana leidt ons rond op zijn landgoed. Onze chauffeur en 'brother' Cerick is daar heel enthousiast ook bij.




Hier zicht op de buren, vanaf de bult.





Weer naar beneden.

Ardana baant zich een weg naar de uitgang.
Buitengekomen: een klein tempeltje.
6e en laatste verslagBintang bezig met de ochtendofferande
tripje met Pak Muning naar de regio Jatiluwih (west Bali)
waar we allereerst de beroemde temple Pura Batukaru bezoeken (aan de voet van de vulkaan)
daar waar we 7 jaren geleden ook al waren, op de gedenkwaardige dag dat we aan het Bratan meer ons trouwritueel deden ... en deze meneer met snor heeft er alles mee te maken ... dus maken we er weer een foto van

naast de grote tempel een minitempel de Pura Besi, die van het heilige water, Pak Muning heeft er een minigesprekje met de hulppriester (mangku)
daar weer naast een grote vijver, met in het midden een eilandje, waarop een schrijn zou staan (niet te zien door al het groen), een super heilige plek

gevolgd door een rustpauze met kretekje
net als we willen vertrekken worden er mensen in grote ladingen aangevoerd
om er te gaan offeren
en dan maar weer ergens gaan eten
typisch Jatiluwih landschap
na enig zoeken vinden we de Pura Pucak Petali
met een heilige boom in het midden
oude reliëfs
en met (tot onze verrassing) aan de achterzijde een klein tempeltje

met oude beelden omgeven door een aparte bloem (bij navraag later blijkt het de "trijata" flower te zijn, groeit speciaal daar, op tempelgronden)
Zie ook ons filmpje op youtube. Aan te klikken rechts bij "links": youtube 2010#30 Pura Petali in het fraaie landschap van Jatiluwih
en dan vele trappetjes af, Pak Muning had er wel zin (Fifi niet)
om tenslotte in een soort meditatietempel te arriveren met drakenkoppen
en dan de laatste tempel van vandaag de Pura Besi Kalung (= de ijzeren halsketting)
Ook hiervan hebben we een filmpje gemaakt. Zie rechts bij "links" youtube 2010#31 Pura Besi Kalung in Jatiluwih


bovenop een soort pyramide van ruwe stenen bevindt zich een lingam, de kring erom heen zou het geluid van een ijzeren ketting maken, als je het beroert (wat uiteraard ten strengste verboden is)
en dit zie je op Bali vaker: in een hindoe tempel een boeddhabeeld ...
vandaag gaan we een bezoekje brengen aan de familie Lempad in het lempad House. Hier is eigenlijk ooit alles begonnen: onze interesse in Bali en specifiek alles wat met de beroemde Lempad te maken heeft. We praten er weer wat met Gerti, de zoon van Lempad. Hij vindt ook altijd leuk wat Nederlands te praten.
En dan gaan we naar het huis waar het allemaal begonnen is. In Bedulu, waar de beroemde Lempad is geboren en getogen. Putu Mangku leidt ons weer rond. Hierover is een filmpje gemkaat.
Aan te klikken rechts bij "links" youtube Nieuw 2010#6 Het vroegere huis van Lempad in Bedulu.



Pak Muning voor het schilderij dat Lempad in zijn vroege jaren heeft gemaakt samen met zijn vader ... dus meer dan 100 jaar oud ...
Putu Mangku staat erop dat we ook naar de familietempel van de Lempads gaan
we treffen er een andere zoon van Lempad: Gusti Putu Regeg
en dan naar Pejeng, proberen of we in contact kunnen komen met de Bhagawan, priester/prins van Pejeng ... het paleis is omvangrijk en het is veel vragen ... dus is het handig Pak Muning bij ons te hebben ... grappig is dat hier hij diverse oude bekenden ontmoet ...
en zowaar de heilige meneer is daar en wil ons wel ontvangen


Paku Muning voor een foto van de Bhagan en zijn vrouw
groot is Pak Munings verbazing als er een tekening van Bonnet te voorschijn wordt getoverd: een portret van zijn grootvader Tkokorde Gede Rai Majaen Pedjeng. Bhagawans volledige naam is: Ida Sri Bhagawan Soma Putra Pamayun
Fifi met de kleindochter en achterkleikind van de Bhagawan
en hier met de bijzondere meneer zelf
op naar Budakling (oost Bali)
dit heb ik inderdaad uit de Natural Guide en daar gaan we maar eens vragen ... speciale interesse: de "budhapriests" die hier nog zouden zijn. Maar de jongeman kan ons niet helpen ...
dan maar snel naar de andere optie: de zilversmeden. Fifi kooppt er een fraaie ketting met zwarte (echte) zeeparels.

een etentje met fraai uitzicht
maar inzoomend krijgt het fraaie een zware dimensie als we in het landschap het harde werk ontdekken op de rijstvelden
en Ceirck wijst ons op een speciale vrucht (naam vergeten)
hier in de omgeving zou er tempel in het water zijn, vlakbij het dorpje Jungutan. Cerick vindt het inderdaad. Een idyllisch plekje, waar bijna niemand komt . De naam van de plek is: Tirta Telaga Tista.

en ik maak er een tekeningetje van ...


en deel al mijn sigaretjes uit aan de werkers
in de buurt van Sibetan genieten we van het mooie uitzicht, zicht op de haven van Padangbai en Nusa penida ...
en Hansie maakt er weer tekeningetje van

we hadden onderweg een speciaal salak drankje willen kopen, maar de distributeur was niet open, dus doen we het met "tuak", ook een lekker alcoholisch drankje, Catharina en Argentine doen mee met het feestje ...

Cok Raka Kerthyasa heeft ons uitgenodigd om het speciale ritueel tgv Saraswati (het is vandaag Saraswatidag en Saraswati is de godin van kunsten en wetenschap) in het paleis in het centrum van Ubud bij te wonen. Heel speciaal om dat samen met de koninklijke familie te doen. We voelden ons zeer vereerd.
Hier wachten we buiten de paleismuren
Binnen heeft Fifi gelijk de grootste lol
en kijkt ze aandachtig wat Cok Raka aan het doen is


en hier sta ik met de zoon
en Pak Muning keurt nog maar weer eens de reliëfs die aan Lempad worden toegeschreven
en hier staan we met tussen ons in het beeld van Saraswati, toepasselijker kan niet voor vandaag
om buiten ons gelijk te storten in de Bai Gulin Warung, waar ze varken aan het spit serveren
linksboven is de paleispoort te zien, toen Fifi er buiten kwam werd ze gelijk gefotografeerd door toeristen ...
"the tree mangkus" met volle maan
eerst even naar het landje van de mangku, dat hij wil verkopen (zie apart bericht)
en dan naar zijn tempel de Pura Gandalangu (we hebben er een filmpje van gemaakt, aanklikken rechts bij "links" youtube 2010#34 Zonsondergan in Pura Gandalangu)
de bedoeling is om er vanwege volle maan te gaan mediteren (op advies van Cok Raka Kerthyasa)
maar eerst even gezellig zitten onder het genot van een kokosmelk


de "bendesa" (burgemeester) heeft nog de grootste lol
en in de velden is men hard bezig de vogeltjes van de rijpe rijstkorrels weg te houden
en deze foto zou zo maar jaren geleden genomen kunnen zijn ("the real Bali")
en Mangku Ardana legt nog maar eens eea uit


en dan wortd het echt donker en zetten we ons om te mediteren ... het was een fantastische ervaring om dan ineens de maan vanachter de meruschrijnen van de tempel te zien verschijnen
Fifi en Hans in vol ornaat, klaar voor de crematie in Kerambitan

waar de bij aankomst de crematie al bijna gedaan is (men begint er kennelijk wat vroeger dan in Ubud en omstreken, ook geheel tot de verbazing van Cerick, die meende dat het altijd pas een aanvang kon nemen nà het middaguur)
maar erg is het niet, we komen eigenlijk toch meer om afscheid te nemen van de koninklijke familie i.c. Tujoes en zijn vader


Fifi begroet het hoofd van de familie, één van de tweelingbroers: Pak Rai

en dan nog even naar Taro, naar de gezette priester die we er vorig jaar hebben ontmoet
hij is niet thuis, dus de hoge trappen op en "in no time" weer af
we treffen hem op zijn school, waar hij leraar is

met de bekende uitbundige scholierenkiekjes (het bijpassende geluid kunnen we helaas niet laten horen, maar dat was oorverdovend)
tot ze ineens stil waren, in een rij gingen staan en heel ontroerend een prachtig gezang aanhieven (wat ons aan Tibetaanse monnikjes deed denken) ... we maken er de afspraak om over 2 dagen terug te komen ... dan gaan we er een tweetal geheime tempels bezoeken samen met de Mangku (dat kan nog net voor we vertrekken)
op de terug via de Markandya-route (zie hierover wat we hebben gepubliceerd op de wijaya weblog) gaan we dan nog even langs de beroemde Suci tempel, Pak Muning maakt er een mooie staatsiefoto van ons)

in een gallerie/warung daar vlakbij stuiten we weer op een Sarawati. Nog steeds toepasselijk want morgen is het Pagerwesi, dat heeft ook met haar te maken
en dus besluiten we met Pagerwesi naar Campuan te gaan, omdat er daar vlakbij eens school is en we zijn in de verwachting dat veel van die studenten dan naar de tempel zullen gaan (dat hebben we enkele jaren geleden ook eens meegemaakt)
toto onze verbazing blijkt de tempel flink opgedoft te zijn ... er staat heel wat te gebeuren ... al heel wat Barong en Rangda maskers staan er te pronken
in de middag gaan ook Raka en haar zus Anom die kant op
en 's avond is het groot feest ... dat laten we dus niet lopen ... de entree is al heel feëriek
... het heeft geleid tot diverse filmpjes, zie de rechterkolom bij "links", youtube Nieuw 1 t/m 4, met de titels "dansende jonge meisjes in Campuan", "Baris Jago dans in Campuan", "tempelviering in de Gunung Lebah Campuan", " heilige barong en rangda maskers in Campuan"








en dan ons allerlaatste tripje in de richting van Taro
maar de priester is niet thuis (ondanks de afspraak) ... hij blijkt plotseling weggeroepen te zijn
tijdens het wachten in de warung van zijn vrouw ontmoet Cerick er een oude bekende
en tenslotte gaan we dan maar zelf op zoek naar één van de tempels
maar gek gnoeg is ook van die tempel de mangku ineens verdwenen ... het schijn niet te mogen ...
en gana dan maar zelf proberen die tempel te vinden, zonder het plan erin te gaan
we vinden die inderdaad en stellen ons tevreden met de buitenkant ... we zien het als de verbinding met volgend jaar ...
en heel waarschijnlijk is het een zogenaamde natuurtempel ... Fifi vindt het zo al geweldig ...

en bij het afscheid nemen kijken we nog eenmaal naar boven, waar nu een zware hond omhoog gaat, af en toe omkijkend naar ons, hij is waarschijnlijk de bewaker van de o zo geheime tempel ... het is goed lijkt hij te zeggen en wij vinden dat ook ... een magisch moment ....


en dan nemen we nogmaals afscheid in het Lemad House
en Pak Munin (die we inmiddels Gungkak noemen, dat is ietwat vertrouwelijker en vriendelijker) komt ons nog één keer bezoeken

en hebben we gezamenlijk nog een etentje, door hem aangeboden, hij stond erop
om dan samen bij hem thuis nog één keer na te zitten


en dan is het echt gedaan ... we hadden allemaal de traantjes in de ogen
en Cerick geeft ons nog een cadeautje mee: zijn kris, die zal ons beschermen en weer terugbrengen ....

Hallo lieve mensen!

Dit is ons laatste verslag uit Bali dit jaar. Zondag zijn we weer in het koude kikkerlandje.

Ongelooflijk! Soms kunnen we er niet over uit, wat we allemaal hebben gedaan. Hoeveel interessante mensen we ontmoet hebbent. En net als we een beetje willen uitbollen de laatste dagen, komt er ook nog van alles op ons pad. Vanmiddag (Woensdag) zou een rustig middagje moeten zijn. Maar even kijken in de de tempel in Campuan bracht het nieuws dat er daar vanaf 5 uur van alles te doen is. Met de tempel hebben we wel wat en voor een ceremonie is het een prachtige locatie. Dus dat kunnen we niet laten lopen. En morgen komt er nog een ritje, de aller-allerlaatste met meneer Muning, ook ongepland, maar we willen toch nog wel die twee geheime tempels zien in de buurt van Taro. De priester daar, we waren er gisteren om een afspraak te maken wil ons graag begeleiden en zonder hem gaat dat niet. We zijn heel benieuwd naar die tempels waar men heel geheimzinnig over doet en we denken dat er nog niet veel buitenlanders binnen zijn geweest. Morgenavond en dat is dus wel echt uitbollen, krijgen we een dineetje aangeboden door de familie van onze Cerick hier. En vrijdag gaan we lunchen bij Muning thuis. En dan is het echt gedaan.

De laatste week was qua wezen niet veel anders als de weken ervoor. Weer buitengewoon fraaie en speciale tempels gezien met meneer Muning. Onder andere in de buurt van Batukaru, de meest westelijke vulkaan. Tempels, waar niemand komt. Hans is met Muning 177 trappen naar beneden geweest om er een piepklein tempeltje te zien. Het is dat Muning zelf aandrong om het te doen anders was Hans wel helemaal niet gegaan. Wat een mannetje toch! Meer dan tachtig jaar. Nog steeds een jonge aap. Meneer Muning is ook echt wel de rode draad geweest deze trip. Zonder hem hadden we het niet allemaal kunnen doen. Door zijn kennis van de Balische taal en hij praat met iedereen. En wij hobbelen er achteraan. Hoewel Hans ook vaak aangaf waar onze interesses liggen en door de dingetjes die hij van internet had geplukt. De kunst is steeds voor alles open te staan. En elke nieuwe naam of tip, kan aanleiding geven tot weer een nieuwe trip. Hans heeft dan ook heel wat huiswerk meegekregen. Meer dan veertig uur video. Dat worden weer leuke filmpjes op you tube. Ongeveer 6000 foto´´s met zijn tweeën samen. Jullie kunnen begrijpen dat het daarom al reuze moeilijk was een keuze eruit te maken die voor jullie interessant was. Maar deze keer beperken wij ons. Gezien de tijd ook. En we zijn bijna thuis.

Eén van de highlights was met Muning op zoek te gaan naar het oude huis van de beroemde Lempad, de Rembrandt van Bali, zoals wij hem noemen. En door Cokorda Raka Kerthyasa waren we uitgenodigd deel te nemen aan een ritueel in de koninklijke familie tempel in het hartje van het paleis hier in Ubud.

Dit vanwege Saraswati dag. De godin van de wetenschap en de kunst.

Toen Fifi er naar buiten kwam, werd ze gefotografeerd door een toeriste. Als de koningin van Ubud.

En een ander hoogte punt was de meditatie die we hebben gedaan met volle maan afgelopen Zondag.

In het tempeltje in Tengkulak, waarover we al hebben geschreven en waarnaar we zoveel onderzoek hebben gedaan. Dit op uitnodiging van de priester Ardana met wie we inmiddels ook een goede band hebben ontwikkeld. Eerst de fantastische aanblik van de ondergaande zon in de rijstvelden, daarna al mediterend de knalronde maan te zien opkomen van achter de silhouetten van de palmbomen. Met de sterren boven ons, die je hier duidelijker kunt zien als in Nederland. En met slechts de geluidjes van een vogel of een ander beest. Kerthyasa had ons aangeraden dat te doen, omdat je dan de essentie van de tempel voelt. Nou wat we hebben gevoeld is moeilijk te omschrijven, maar geweldig was het. Daarna in het donker met slechts het sinistere maanschijnsel en een enkel kaarslichtje de etenswaren verorberd die er geofferd waren. En daarna het enge smalle bruggetje over. Gelukkig werd Fifi begeleid door de burgemeester van het dorp die een zaklantaarntje bij hem had. Maar toch.

Wat betreft de priester Ardana: hij heeft een stuk land te koop en heeft ons verzocht dat kenbaar te maken aan onze vrienden. Dus … mocht er iemand zijn die er belangstelling voor heeft, die kan zich bij ons melden. Het is 43 are groot en de vraagprijs is 60 miljoen roepia per are. Hans gaat het nog uitgebreid op de weblog zetten met precieze omschrijving en foto´s. Eigenlijk willen we niets van doen hebben met dit soort zaken, maar we willen hem graag helpen en niet geschoten is altijd mis.

En het is niet alleen tempelbezoek wat we hebben gedaan. Op één van onze tochtjes hebben we wat ´tuak´ gekocht. Een alcoholisch brouwseltje dat van de suikerpalm wordt gemaakt. Lijkt in de verte een beetje op witbier. Dus hebben we op onze veranda ook onze feestjes gehad. Catharina en Argentine hebben een avondje meegedaan. En het lekkere eten hier is sowieso een feest. En wat een luxe om twee keer per dag uit eten te gaan!!!!

En Cerick, onze chauffeur en broer, was dit jaar ook weer geweldig. Veel gelachen. En meneer Muning kan er ook wat van.

Tot zover ons laatste verslagje. Het was weer en mooie trip. En we gaan Bali missen, maar nogmaals, we vinden het ook heel niet erg om weer terug te gaan.

Tot ziens in Nederland!!!!

Lieve groetjes, Hans en Fifi.